In alle sectoren in Nederland vindt ziekteverzuim plaats. In sommige sectoren is dit verzuim relatief hoog, waaronder in de zorg, terwijl het verzuim in andere sectoren een stuk lager ligt. Om goed met ziekteverzuim om te gaan, is het voor werkgevers belangrijk om de wet- en regelgeving hiervan te kennen. Op deze pagina ontdek je wat de wet zegt over ziekteverzuim en wat je zelf kunt doen om verzuim binnen je organisatie aan te pakken.
Wat zegt de wet over ziekteverzuim?
In het Burgerlijk Wetboek staat geschreven dat werknemers die ziek zijn, minimaal 70% van hun loon doorbetaald moeten krijgen. Als werkgever ben je verplicht om tot maximaal twee jaar loon door te betalen aan een langdurig zieke werknemer. Dit gaat in totaal om 104 weken en wordt ook wel de loondoorbetalingsplicht genoemd.
Er zijn verschillende regels voor loondoorbetaling in het eerste jaar ziekteverzuim en loondoorbetaling in het tweede jaar ziekteverzuim. Deze regels zijn als volgt:
Eerste jaar ziekteverzuim
In het eerste jaar ziekteverzuim ben je als werkgever verplicht om minimaal 70% van het loon van de zieke werknemer door te betalen. Dit loon mag niet lager zijn dan het wettelijk minimumloon. Valt je werknemer onder een cao? Dan bestaat de kans dat de loondoorbetaling geen 70% is, maar hoger. Dit kan 80%, 90% of zelfs 100% zijn.
Tweede jaar ziekteverzuim
Als werkgever ben je in het tweede jaar verzuim nog steeds verplicht om 70% van het loon door te betalen aan de zieke werknemer. In het tweede jaar mag deze 70% wel onder het minimumloon uitkomen; iets wat in het eerste jaar dus niet is toegestaan.
Langer dan twee jaar ziekteverzuim
Als de werknemer langer dan twee jaar arbeidsongeschikt is, vervalt de loondoorbetalingsplicht. Er volgt dan een zogenaamde WIA-beoordeling. Als na deze beoordeling blijkt dat je je als werkgever niet aan de richtlijnen hebt gehouden voor de re-integratie van de werknemer, dan kan de loondoorbetalingsplicht met nog eens een jaar worden verlengd. Heb je je wel aan de regels gehouden, dan is de loondoorbetalingsplicht niet langer van toepassing.
Regels omtrent ziekteverzuim en Ziektewet
In sommige gevallen heeft de werknemer tijdens zijn of haar ziekteperiode recht op een uitkering via de Ziektewet. Als dat het geval is, wordt de loondoorbetaling in de vorm van ziekengeld door UWV uitgekeerd aan de betreffende werknemer. Je draait hier dan zelf niet langer voor op als werkgever. Uitbetaling via de Ziektewet geldt uitsluitend in de volgende gevallen:
- De werknemers is ziek én zwanger of is ziek geworden als gevolg van de bevalling of de voorafgaande zwangerschap;
- De werknemer doneert een orgaan;
- De werknemer heeft een structurele functionele beperking wegens ziekte of een gebrek;
- De werknemer is ouder dan 55 jaar als die ziek wordt én heeft vlak voordat die bij je in dienst kwam minimaal 52 weken een WW-uitkering ontvangen;
- Het dienstverband van de werknemer loopt af tijdens zijn of haar verzuimperiode. In dit geval krijgt de werknemer in kwestie een Ziektewet-uitkering vanaf het moment dat het dienstverband is beëindigd;
- De werknemer is uitzendkracht en staat dus niet direct bij je organisatie onder contract;
- De werknemer is oproepkracht (dit geldt alleen in sommige gevallen en is afhankelijk van de gemaakte afspraken in de arbeidsovereenkomst).
Regels omtrent ziekteverzuim en ziekmelding
Wanneer een medewerker zich ziek meldt, is de werkgever verplicht om dit op uiterlijk de vierde ziektedag te melden bij de arbodienst of de bedrijfsarts. Pas als de werknemer 42 weken of langer ziek is, moet er een melding worden gemaakt bij UWV.
Verplichtingen werkgever bij ziekteverzuim
Werkgevers hebben diverse verplichtingen in het geval van ziekteverzuim van een medewerker. Deze regels zijn als volgt:
- De werkgever is verplicht de regels omtrent ziekmelding te overleggen met zijn of haar medewerkers;
- De werkgever mag de zieke werknemer vragen wanneer die weer verwacht zich beter te melden, maar mag niet vragen wat de oorzaak is van de ziekte;
- Als de werknemer uit zichzelf meldt wat de oorzaak is van de ziekmelding, mag de werkgever hier volgens de AVG geen notitie van maken en mag die ook geen diagnose of medisch advies geven;
- De werkgever is verplicht om over een goed verzuimprotocol te beschikken, waardoor de re-integratie en verzuimbegeleiding van de zieke werknemer volgens alle regels en richtlijnen verloopt.
- De werkgever is verplicht zich aan de stappen te houden die vermeld zijn in de Wet verbetering poortwachter (Wvp) en de Arbowet.
Verplichtingen werknemer bij ziekteverzuim
Niet alleen werkgevers hebben verplichtingen bij ziekmelding. Dat geldt ook voor werknemers. De plichten van werknemers bij ziekteverzuim zijn als volgt:
- De werknemer is verplicht zich ziek te melden volgens de regels die door de werkgever zijn opgesteld;
- De werknemer is verplicht het verzuimprotocol te volgen dat door de werkgever is opgesteld;
- De werknemer is niet verplicht te vertellen wat de medische oorzaak is van zijn of haar ziekte, maar mag dit wel uit vrijwillige beweging doen.
Hoe verlaag je ziekteverzuim op de werkvloer?
Het terugdringen van verzuim binnen de organisatie is een belangrijke taak voor jou als werkgever. Het vergroot de inzetbaarheid van je werknemers en het voorkomt hoge kosten. De kosten voor ziekteverzuim komen per dag al gauw neer op zo’n 250 tot 400 euro. Omdat een gemiddelde ziekmelding acht dagen duurt, komt dat neer op minimaal 2000 euro aan verzuimkosten. Het is daarom zeer nuttig om na te denken over het structureel terugdringen van verzuim.
Dit kun je doen op onder meer de volgende manieren:
Stel een professioneel verzuimbeleid op dat voorzien is van een verzuimprotocol, een checklist voor verzuimbegeleiding en een overzicht van de wetten en regels vanuit de arbowet en de Wet verbetering poortwachter (Wvp);
Besteed structureel aandacht aan de persoonlijke werkomstandigheden van je personeel. Een kwart van alle ziekmeldingen komt voort uit ongemakken op het werk; dat betekent dat je het verzuim tot wel 25% kunt reduceren door de arbeidsomstandigheden te verbeteren;
- Vraag wanneer nodig professionele ondersteuning aan bij de arbodienstverlener;
- Houd regelmatig contact met de zieke werknemer en sta voor hem of haar klaar wanneer die vragen of twijfels heeft;
- Schakel de hulp in van een professionele verzuimcoach of verzuimspecialist. Hierdoor bespaar je een hoop tijd op het opstellen en uitvoeren van een verzuimbeleid en hoef je het wiel niet opnieuw uit te vinden.
Advies over verzuim nodig? CEREO helpt je verder
CEREO is hét landelijke adviescentrum voor loopbaanontwikkeling. Wij zijn specialist in het reduceren van verzuim, het inrichten van re-integratietrajecten en het adviseren van organisaties over jobcarving en jobcreation. We bieden hiervoor onder meer trainingen, coaching, consultancy, loopbaanbegeleiding en arbeidsdeskundig advies aan.
Samen met jou nemen we je verzuimbeleid onder de loep en kijken we welke verbeteringen mogelijk zijn. We hanteren daarbij duidelijke uitgangspunten en zorgen dat jouw organisatie klaar is om ziekteverzuim terug te dringen en zieke werknemers de best mogelijke begeleiding te bieden tijdens hun re-integratie. Het uitgangspunt: een gezonde en vitale werkvloer waarin werknemers zich thuis voelen.
Ben je benieuwd wat CEREO voor jouw organisatie kan betekenen? Neem dan contact op voor een vrijblijvend gesprek.
team CEREO
